အားကစားႏွင့္ က်န္းမာေရး

သင္.အေနနဲ. ဒီပိုစ္.ေလးကိုဖတ္ၿပီးတဲ.အခါမွာအားကစားလုပ္ၿခင္းရဲ. အက်ိဳးေက်းဇူးေလးေတြကိုသိရွိႏိုင္ၿ႔ပီဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္ၾကိဳးစားရက်ိဳးနပ္ပါၿပီ။.။ မိမိသိရွိသေလာက္မွ်ေ၀တဲ. အေပၚမွာအမွားပါခဲ.ရင္ ခြင္.လြတ္ၾကပါလို. ေၿပာၾကားရင္းအားကစားလုပ္လို. ရရွိလာတဲ. အက်ိဳးေက်းဇူးေလးေတြကိုတင္ၿပသြားပါမယ္။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားအားကစားၿပဳၿခင္းသည္ က်န္းမာေရးအတြက္မ်ားစြာအက်ိဳးၿပဳတယ္လို. ကြ်န္ေတာ္တို. သိၿပီးသားပါ။ ဒါေပမယ္. ဘယ္လိုအက်ိဳးၿပဳတယ္ ဆိုတာမိတ္ေဆြ သင္မသိေသးရင္ မွတ္ထားပါလို.။

ေလ.က်င္.ခန္းလဳပ္ၿခင္းေၾကာင္. တစ္ခ်ိဳ.ေရာဂါေတြကိုသက္သာေစတယ္ တစ္ခိ်ဳ.ေသာလူနာေတြကိုေရာဂါကေနေပ်ာက္ကင္းေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင္.လည္း ဆ၇ာ၀န္ေတြအေနနဲ. လူနာေတြကို ေလ.က်င္.ခန္းေလးတစ္ခုေလာက္ မွန္မွန္လုပ္ၾကဖို. အဖက္ဖက္ကေနတိုက္တြန္းေနတာမိတ္ေဆြတို.လည္းသိရွိေလ.လာဖူးမွာပါ။ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ. လမ္းေလးမွန္မွန္ ေလွ်ာက္ဖို.အထိတိုက္တြန္းၾကပါတယ္။ ဒီလိုဘာၿဖစ္လို. တိုက္တြန္းေနရသလဲဆိုတာမိတ္ေဆြအေနနဲ. ေအာက္ကအခ်က္(၆)ခ်က္ကိုဖတ္ၾကည္.လိုက္ရင္ နားလည္မယ္လို. ထင္ပါတယ္။

(၁)ေသြးလွည္.အဖြဲ.(Cardio Vascular System)
ႏွလံုးခုန္ႏႈံးဟာဆိုရင္ သာမန္လူတစ္ေယာက္မွာဆိုတစ္မိနစ္ (၇၅)ၾကိမ္ခန္. ခုန္ပါတယ္။ အားကစားသမားတစ္ေယာက္ဟာဆိုရင္ သာမန္လူထက္ ႏွလံုးခုန္ႏႈံးအနည္းငယ္ ေလ်ာ.ပါတယ္။ ဥပမာတစ္မိနစ္အၾကိမ္ (၆၀)ခန္.သာရွိပါတဲ. အတြက္ သာမန္လူထက္ ေမာပန္းမႈဒဏ္ ကိုခံႏိုင္ပါတယ္။ ႏွလံုးသည္ တစ္ၾကိမ္တြန္းညွစ္ၿခင္းေၾကာင္. ေသြးပမာဏ ၇၀မွ ၈၀ မီလီမီတာအထိထြက္ေစပါတယ္။ အားကစားေလ.က်င္.မႈေၾကာင္. ယင္းပမာဏကိုမ်ားေစတဲ.အတြက္ ကိုယ္တြင္းေသြးလွည္.မႈ ေကာင္းၿပီးေရာဂါ ကင္းရွင္းေစပါတယ္္။ ကြ်န္ေတာ္တို.လို. ၀ိတ္မ အားကစားဆိုရင္ က်န္းမာေရးကိုဘယ္ေလာက္အက်ိဳးၿပဳတယ္ဆိုတာမိတ္ေဆြ ေတြးၾကည္.လိုက္ပါ။
(၂)အသက္ရႈအဖြဲ.(RespiratorySystem)
သာမန္လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ နားေနစဥ္ အသက္ရႈႏႈံးဟာတစ္မိနစ္ကိုေလပမာဏ ၆လီတာၿဖစ္ၿပီးအားကစားၿပဳလုပ္ခ်ိန္မွာဆို ၁၂၀မွ၁၅၀လီတာထိ ေအာင္ၿမွင္.တက္လာၿပီးေအာက္ဆီဂ်င္ အသံုးၿပဳႏံႈးလည္း ၁၀ဆမွ၁၅ဆ အထိၿမွင္.တက္လာကာအသက္ရႈႏုွံးဟာဆိုရင္လည္းပံုမွန္၁၀ႏွင္.၁၈ၾကိမ္ၾကားကေနပိုၿမန္လာပါတယ္။ တစ္ၾကီမ္ရႈသြင္းတဲ. ေလပမာဏ ၀.၅လီတာလည္း ထိုထက္မ်ားလာပါတယ္။ ဒါကိုၾကည္.ၿခင္းအားၿဖင္. ကိုယ္တြင္းေအာက္ဆီဂ်င္ကိုပိုမိုရရွိေစပါတယ္ ဆိုတာအားကစားရဲ.အက်ိဳးေက်းဇူးပါပဲ။
(၃)ကိုယ္အပူခ်ိန္(Body Temperature)
သာမန္အပူခ်ိန္အေနနဲ. ၃၇ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ ၿဖစ္ၿပီးအားကစားလုပ္ရွားမႈ ၿပဳေနစဥ္မွာကိုယ္အပူခ်ိန္ အနည္းငယ္တက္လာၿပီးလုပ္ငန္းအားလံုးေကာင္းမြန္စြာလုပ္ကိုင္ႏိုင္မွာၿဖစ္ပါတယ္။
(၄)ေဟာ္မုန္းေၿပာင္းလဲမႈ(HormonalChanges)
အားကစားလုပ္ၿခင္းေၾကာင္. ၾကီးထြားေဟာ္မုန္းဂလူကာဂြန္။ ကက္တီေကာေအမင္း ႏွင္.ေကာ္တီကိုစတီးရိြဳက္ ေဟာ္မုန္းမ်ားေသြးတြင္းမ်ားေစပါတယ္။
(၅)ေသြးတြင္းေၿပာင္းလဲၿခင္း(Blood Change)
ေသြးနီဥမ်ား ၊သၾကားဓာတ္ပါ၀င္မႈမ်ား၊ဖက္တီးအက္ဆစ္မ်ားဟာ ဆိုရင္ အားကစားလုပ္ၿခင္းေၾကာင္. ေသြးတြင္းမွာမ်ားလာေစၿပီးေအာက္ဆီဂ်င္ သယ္ယူပို.ေဆာင္မႈ ပိုေကာင္းလာကာစြမ္းအင္ေတြကိုရရွိေစပါတယ္လို. မိတ္ေဆြမွတ္လိုက္ပါ။
(၆)ဇီ၀ဓာတုၿဖစ္စဥ္(Biochemical Change)
အားကစားၿပဳလုပ္စဥ္ ဂလူးကို.စ္ပိုလာၿပီးအသည္းႏွင္.ၾကြက္သားမ်ားတြင္ သိမ္းထားေသာဂလိုင္ကိုဂ်င္ ၿဖိဳခြဲမႈမ်ားလာပါတယ္။ အားကစားသမားေတြဟာသာမန္လူေတြထက္ အသည္းႏွင္.ၾကြက္သားမွာဂလိုက္ကိုဂ်င္ ပိုထိန္းသိမ္းႏိုင္ပါသည္။ ဒါေတြကိုၾကည္.ၿခင္းအားၿဖင္. အားကစားလုပ္တယ္ ဆိုတာဘယ္ေလာက္ေကာင္းတယ္ဆိုတာသေဘာေပါက္မယ္လို. ထင္ပါတယ္။

ေနာက္ထပ္မတူတဲ. အခ်က္ေတြကေတာ. သာမန္လူေတြႏွင္. ႏႈိင္းယွဥ္လိုက္ရင္ အားကစားသမားေတြဟာ (၁)ႏွလံုးခုန္ႏႈံးေလ်ာ.ပါတယ္ (၂)ႏွလံုးညွစ္အားေကာင္းပါတယ္ (၃)ေသြးလည္ပတ္စီးဆင္းမႈ ေကာင္းၿခင္း (၄)ရႈသြင္းေသာေလပမာဏမ်ားပါတယ္ (၅)ၾကြက္သားေတြ သန္မာတယ္ (၆)ေသြးနီဥ အေ၇အတြက္မ်ားၿပီး ေသြးအားေကာင္းေစၿခင္း (၇)စြမ္းအင္သိမ္းဆည္းမႈ ပမာဏပိုေကာင္းၿခင္း(၈)အခ်ိန္ၾကာၿမွင္.စြာအားကစား ၿပဳလုပ္ႏိုင္ၿခင္း (၉)ေသြးတြင္းအဆီဓာတ္ ေလ်ာ.နည္းေစၿခင္း (၁၀)စိတ္ဓာတ္ ခိုင္မာၿခင္းဇြဲရွိၿခင္း၊ စီတ္ရွည္ၿခင္း၊ သည္းခံခြင္.လြတ္ၿခင္းစသည္. စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာေတြပါ တိုးတက္ေစတာေၾကာင္. သင္.ေကာသင္.မိသားစုကိုပါ အက်ိဳးရွိေစဖို. သင္.အေနနဲ. သင္.မိသားစုကိုလည္းအားကစားတစ္ခုခုေလာက္လုပ္ပါလို. တိုက္တြန္းၾကည္.ပါလားဗ်ာ။

တင္ဆက္သူ---ေအာင္ေအာင္(လိွဳင္)
email----aungaung.aung24@gmail.com